Staatssecretaris: ‘Opschaling waterstoftankstations nodig’

Steviger investeren in opschaling van de waterstofinfrastructuur is hard nodig. Dat is de boodschap in een brief aan de Tweede Kamer van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Vivianne Heijnen.
14 waterstoftankstations zijn er anno 2022 in Nederland. In 2025 zouden het er 50 moeten zijn volgens de doelstellingen in het Klimaatakkoord van 2019. Opschaling is dus nodig en dat kan volgens de staatssecretaris met extra subsidiëring en dan met name gericht op tankstations voor zwaar transport, binnenvaart en bouwmachines.
Basisafname van waterstof
“Voor een rendabele exploitatie van een waterstoftankstation is een gegarandeerde basisafname van waterstof door een vloot aan voertuigen noodzakelijk. Dat betekent dat niet alleen geïnvesteerd dient te worden in voertuigen, maar ook in bijbehorende tankinfrastructuur met een focus op zwaar wegvervoer”, aldus de staatssecretaris in de op 22 november 2022 verstuurde kamerbrief ‘Start stimuleringsbeleid waterstof in mobiliteit’.

Waterstof noodzakelijk voor emissiedoelstellingen
Extra investeren in waterstofinfrastructuur is nodig om de emissiedoelstellingen in mobiliteit te halen in 2025. De staatssecretaris stelt voor om het geld daarvoor te halen uit het gereserveerde bedrag van 22 miljoen euro in het Klimaatakkoord van 2019. Kort gezegd komt het erop neer dat er subsidie moet komen voor projecten waarin transporteurs samen de hand aan de ploeg slaan met exploitanten van tankstations. Met een gegarandeerde basisafname van waterstof is de exploitatie immers sneller rendabel te krijgen.
Onderzoek naar noodzaak en prijsontwikkeling
Staatssecretaris Heijnen baseert haar conclusie op onderzoek van onder meer TNO en Ekinetix. Laatst genoemde concludeert in ‘Strategische Verkenning Waterstof in Mobiliteit 2030’ dat opschaling van infrastructuur ook gepaard moet gaan met grotere productie van groene waterstof. 141 miljoen kg waterstof per jaar is volgens Ekinetix nodig in 2030 om de doelstelling voor mobiliteit in het Klimaatakkoord te halen. Het is haalbaar als de regering vasthoudt aan het ‘basispad’. Dan komt de productie uit op 146 miljoen kg per jaar in 2030.

Productiekosten waterstof
TNO heeft gekeken naar productiekosten en prijsontwikkeling van waterstof en haar bevindingen weergegeven in het rapport Ontwikkelingen Productiekosten Klimaatvriendelijke Waterstof. Momenteel ligt de prijs van een kg waterstof aan de pomp op ruim 10 euro exclusief BTW. Voor een haalbare businesscase zou die niet meer dan 6 euro moeten zijn. Dan is de prijs concurrerend met fossiele brandstoffen. De prijsontwikkeling is volgens TNO momenteel echter nogal onvoorspelbaar voor langere termijn door de fluctuatie in aardgasprijzen en productiekosten.
Rol van groene waterstof
Voor wat het waard is concludeert TNO echter op basis van berekeningen dat groene waterstof richting 2030 in prijs zal dalen naar circa 3,6 tot 5,8 euro per kg. Per schip geïmporteerde waterstof uit bijvoorbeeld Noord-Afrikaanse landen en het Midden Oosten zal wat duurder zijn: 6 tot ruim 9 euro per kg.
Rol van blauwe waterstof
Blauwe waterstof (dus uit aardgas met ondergrondse opslag van CO2) zou in 2030 uitkomen op 1,9 tot 3 euro per kg. TNO stelt echter dat hogere aardgasprijzen automatisch leiden tot hogere prijzen voor blauwe waterstof. Die trend is sinds dit jaar al merkbaar doordat de import van Russisch gas is teruggebracht als gevolg van de inval in Oekraïne.